Śledź nas na:



Uwaga - psychologia ogólna

Uwaga:

  • Jest mechanizmem redukcji nadmiaru informacji.

  • Jest mechanizmem, dzięki któremu spostrzegamy tylko część bodźców docierających do organów zmysłów, przypominamy tylko część informacji zakodowanych w pamięci, uruchamiamy tylko jeden z wielu możliwych procesów myślenia i wykonujemy tylko jedną z wielu możliwych do wykonania reakcji.

Funkcje uwagi:

Selektywność – to zdolność do wyboru jednego bodźca, źródła stymulacji lub ciągu myśli, kosztem innych.

Dzięki selekcjonującej funkcji uwagi jesteśmy w stanie wykonywań większość codziennych czynności np. słuchać muzyki, czytać książkę, mimo nieustannego działania konkurencyjnych źródeł informacji, takich jak: hałas, przypadkowo zasłyszana rozmowa.

Niekiedy selektywność uwagi zawodzi, a wtedy zaczynamy przetwarzać informacje, które powinny być zignorowane. Przysłuchujemy się więc „nieważnej” rozmowie, pogrążamy się w „nieistotnych” myślach lub wspomnieniach, zamiast skoncentrować się na bieżącej aktywności.


Czujność – to zdolność do długotrwałego oczekiwania na pojawienie się ściśle określonego bodźca, zwanego sygnałem a ignorowania pozostałych bodźców, zwanych szumem.

Trudność, jakiej musi sprostać mechanizm uwagi polega na tym, że szum działa nieustannie, „usypiając czujność”, natomiast sygnały działają rzadko i w nieoczekiwanych momentach.

Czujność uwagi można opisać w języku teorii detekcji sygnałów. W dowolnej sytuacji sygnał może być obecny lub nie, a człowiek ma do wyboru zareagowanie lub powstrzymanie się od reakcji. Jeśli zareaguje na sygnał, oznacza to trafienie; jeśli nie zareaguje na szum, oznacza to poprawne odrzucenie. W tych dwóch przypadkach człowiek działa prawidłowo. Może jednak zareagować na szum albo zlekceważyć sygnał. W pierwszym wypadku mówimy o błędzie fałszywego alarmu, w drugim o błędzie chybienia.


Przeszukiwanie – jest procesem aktywnym, polega na systematycznym badaniu la percepcyjnego, w celu wykrycia obiektów spełniających założone kryterium.

Podstawowym czynnikiem utrudniającym przeszukiwanie jest obecność bodźców zakłócających, czyli dystraktorów. Badania wykazały, że efektywność i czas przeszukiwania pola percepcji wzrokowej zależą od liczby dystraktorów, ich podobieństwa do szukanego sygnału i wzajemnego podobieństwa samych dystraktorów. Jeśli zbiór dystraktorów jest różnorodny, przeszukiwanie staje się trudne, a jeśli jednorodny – łatwiejsze.


Kontrola czynności jednoczesnych – to zdolność wykonywania kilku czynności w jednakowym czasie.

W większości przypadków jednoczesne wykonywanie kilku czynności nie pociąga z a sobą negatywnych skutków, ponieważ czynności są zazwyczaj proste albo dobrze zautomatyzowane. Problem pojawia się wtedy, gdy przynajmniej jedna z jednoczesnych czynności staje się bardziej wymagająca.



Zobacz także