• psychologia atomistyczna – twierdzono, że złożone procesy dają się rozłożyć; to suma prostych wrażeń

• psychologia postaci – złożone procesy są nierozkładalne, są nową jakością

W USA – portret człowieka reaktywnego. Behawioryści twierdzą, że można sterować zachowaniem jednostki, można z nim zrobić wszystko, np. za pomocą kar.

S R

Na organizm działają bodźce, które stymulują zachowanie.

S R O

Bodziec działający na organizm.

Reakcja = S,O bodźców i cech osobniczych.

W Wiedniu powstaje psychoanaliza, której twórcą był Z. Freud. Doszedł on do wniosku, że trzeba dotrzeć do zdarzeń z przeszłości, doświadczeń. Stworzył pierwszą teorie osobowości:

• id – motywacja czysto popędowa; bezwzględne dostarczanie sobie przyjemności

• superego – normy, systemy wartości, zasady postępowania.

• ego – siła rozjemcza, która musi pogodzić id z superego.

Freud odkrył mechanizmy obronne, które człowiek stosuje. Służą one redukcji lęku. Człowiek chroni obraz własnej osoby. Nie rozwiązują one problemu, ale maja moc regulacyjną, chronią przed kumulacją lęku. Mechanizmy obronne:

• wyparcie

• projekcja

• zaprzeczenie

Współczesne kierunki psychologiczne:

Teorie poznawcze – myślenie to motywacja, samoświadomość, poczucie tożsamości, aktywność człowieka, świadomość wyboru. Człowiek szuka nowych informacji, nawet potrafi wyjść poza dostarczone informacje, wygenerować nowe.

Psychologia humanistyczna – twórcy: Abraham Maslow, Carl Rogers. Orientacja jest krytyką behawioryzmu, psychologii poznawczej, psychoanalizy. Postuluje podmiotowe traktowanie człowieka. W każdym człowieku jest jakiś potencjał, może on w pełni wyrażać siebie. Podejmuje zagadnienia takie jak: dyscyplina, miłość.