W różnych teoriach najczęściej powtarzające się cechy to:

• Potrzeby i zainteresowania.

• Siła napędowa ludzkiej aktywności.

• Warunkują i ukierunkowują działania człowieka.

• Właściwości układu nerwowego, czyli temperament.

• Zdolności i właściwości intelektu.

W tych cechach następuje łączenie struktur formalnych ze strukturami treściowymi.

Struktury formalne:

• percepcja

• temperament

• inteligencja

Struktury treściowe:

• sposób reagowania emocjonalnego

• osobowość

• motywacje

Teoria osobowości wg H. J. Eysenck'a:

Czynnikami tej teorii są:

• Psychotyzm – być psychotycznym, to być oderwanym od rzeczywistości; często świat fikcyjny np. autyzm.

   

• Neurotyzm (labilność emocjonalna) – bóle głowy, brak snu, niska odporność na stres, pesymistyczne podejście do życia, widzenie w czarnych barwach. Przeciwieństwo – stabilność emocjonalna.

   

• Introwersja – introwertyk jest zamknięty w sobie, ma ograniczone kontakty z ludźmi, jest wierny zasadom etyczno – moralnym, w samotności przeżywa ból, lęk. Przeciwieństwo – ekstrawertyk.

   

• Inteligencja

Co decyduje o rozwoju osobowości?

Najbardziej znane są dwa czynniki:

• środowisko

• zagadki fizjologiczno – anatomiczne

Nasze działanie motywują i ukierunkowują to potrzeby.

Hierarchiczna teoria potrzeb wg A. Maslow'a:

Warunkiem zaspokojenia potrzeby wyższego rzędu, jest zaspokojenie potrzeb niższego rzędu.

Podstawowe potrzeby w tej teorii to: potrzeba odżywiania, snu, oddychania. Wg Maslowa po tych podstawowych potrzebach jest potrzeba bezpieczeństwa. Niezaspokojenie tej potrzeby (w okresie dzieciństwa) będzie miało konsekwencje rozwojowe. Kolejna to potrzeba przynależności i miłości. Deprywacja tej potrzeby ma także konsekwencje rozwojowe, negatywne skutki. Dziecko kiedy dorośnie może mieć problemy z okazywaniem uczuć. Kolejna to potrzeba szacunku i uznania. Osoba zna swoje zalety, wady, szanuje siebie. Na koniec wymienia potrzebę samourzeczywistnienia lub samorealizacji, czyli realizowanie siebie w różnych zadaniach.

Teoria Maslowa dotyczy ludzi zdrowych psychicznie i odpowiednio potencjalnych intelektualnie.

Prof. J. Pieter podchodzi do potrzeb od strony historycznej. Dokonał on analizy historycznej człowieka jako gatunku. Chciał dowiedzieć się jakie były ich potrzeby, o co ludzie walczyli.

Wnioski:

• Walczyli o partnera seksualnego.

• O terytorium.

• Ideologię, wiarę.