Inteligencja
Inteligencja:
To zdolność adaptacyjna.
To zdolność uczenia się (behawioryzm).
To zdolność rozwiązywania problemów (teorie poznawcze).
To zdolność przetwarzania informacji.
Inteligencja wg Donalda Hebb'a:
Można mówić o inteligencji A i inteligencji B.
Inteligencja A – jest potencjałem intelektualnym i jej zbadać się nie da.
Inteligencja B – ujawniony potencjał w zachowaniu, ilość rozwiązanych zadań = iloraz inteligencji.
Hebb zwraca uwagę na środowisko. Jeżeli środowisko jest:
stymulujące na zachowanie – to między A i B można postawić znak =.
złe – nie stymuluje rozwoju, wówczas nie można postawić znaku =.
W 1912 roku Wilhelm Stern, niemiecki psycholog wprowadza do psychologii pojęcie iloraz inteligencji (IQ).
Alfred Binet, francuski psycholog stworzył 1 test inteligencji.
Skala Bineta:
na niej opierają się wszyscy psycholodzy tworząc nowe skale
to bloki zadań testowych, podzielone na kilka grup wiekowych
Wzór Sterna na iloraz IQ:
II = (WR/WŻ)*100
Iloraz Inteligencji = (wiek rozwoju / wiek życia)*100
Inteligencja uczuć – wyraża się umiejętnościami np. współczucie, intuicja, zdolność wglądu jakiego może dokonać jednostka, wglądu w siebie. Od tych zdolności wykraczających poza racjonalna inteligencję zależy sukces lub porażka w związku, pracy itp.
Inteligencja emocjonalna – można się jej nauczyć, jest to efekt wpływów środowiskowych (wychowawczych); nie jest dana człowiekowi w chwili urodzin jak inteligencja racjonalna.
Zdaniem Daniela Golemana można mówić o następujących wymiarach inteligencji emocjonalnej:
Samoświadomość:
Wiedza o tym co odczuwamy w danej chwili; umiejętności wykorzystania emocji, by sterować procesami decyzyjnymi.
Realistyczna ocena naszych umiejętności, zdolności, możliwości.
Poczucie tożsamości, świadomości siebie.
Samoregulacja – panowanie nad emocjami w taki sposób, aby zamiast utrudniać – ułatwiały zadanie; dyscyplina, umiejętność odroczenia gratyfikacji (nagrody).
Motywacja do działania – moje preferencje, motywacje; dążenie do celu.
Empatia:
Zdolność rozpoznawania emocji u innych; wczuwanie się w emocje drugiego człowieka, ale ze zrozumieniem.
Rzutowanie siebie w sytuacjach drugiego człowieka.
Syntonia – współgranie emocjonalne, dostosowanie do otoczenia bądź sytuacji.
Między empatią a syntonią jest pewna zależność: są tacy syntoniczni, którzy nie są empatyczni, ale wszyscy empatyczni są syntoniczni.
Umiejętności społeczne:
Nawiązywanie i podtrzymywanie związków z innymi, kompetencja społeczna, umiejętność porozumiewania się, utrzymywania kontaktów, rozpoznawanie sytuacji społecznych, łagodzenia sporów.
Są efektem społecznego uczenia się – decydują o tym, czy osobowość jest harmonijna czy sposób uspołecznienia przebiegał prawidłowo.